Temuramah Tokoh

Pensyarah Fakulti Muzik Akademi Seni Budaya Dan Warisan Kebangsaan .
En Nik Mustapha Bin Nik Mohd Salleh ( Pok Nik)

Kenangan Terindah

Sepanjang Di Aswara 17/09/2013

Sepanjang bengkel Gamelan di IPG Durian Daun 18/09/2013

Pengamal Gamelan Di Malaysia

Pengamal pertama


Nama : En Nik Mustapha Bin Nik Mohd Salleh
Jawatan : Pensyarah Fakulti Muzik
Jabatan : Fakulti Muzik
Email : nikmustapha@aswara.edu.my
No Tel : 012-6370533 










Pengamal kedua


SUMBANGAN Harun Mat Piah dalam pengkajian dan penyelidikan sastera banyak mengarah kepada sastera dan budaya Melayu tradisional. Buku-buku, makalah dan kertas-kertas kerja persidangan yang dihasilkan adalah hasil daripada penyelidikan-penyelidikan yang teliti dan bersifat akademik serta sistematik bentuknya. Beliau adalah antara tokoh yang berwibawa dalam kesusasteraan Melayu lama, khususnya puisi Melayu tradisional. Anak bongsu daripada lima adik beradik ini berasal dari Perak dan pendidikan awalnya diterima dari sekolah Melayu, sebelum melanjutkan pelajaran ke Maktab Perguruan Sultan Idris, Tanjung Malim (1955-1957). Dengan mengikuti kelas-kelas persendirian di sekolah Inggeris, Harun berjaya memperoleh sijil-sijil MCE (Malaysia Certificate of Education, 1961) dan HSC (Higher Certificate of Education, 1966). Seterusnya beliau melanjutkan pelajaran ke Maktab Perguruan Bahasa (1963), Maktab Perguruan Ilmu Khas (1965) dalam bidang seni dan kraftangan. Pada tahun 1967 Harun memasuki Universiti Malaya dan tiga tahun kemudian memperoleh Ijazah Sarjana Muda Sastera dalam bidang linguistik. Setelah tamat pengajian universiti, Harun bertugas sebagai Pengetua Sekolah Menengah Inggeris Kuala Kubu Baharu, tetapi khidmatnya tidak lama di sini. Beliau berhasrat melanjutkan pengajian ke peringkat sarjana di Universiti Malaya dan pada tahun 1973 beliau meraih ijazah tersebut dalam bidang kesusasteraan Melayu klasik. Selepas itu, Harun menerima Biasiswa British Commonwealth Universities untuk melanjutkan pengajian di School of Oriental and African Studies, Universiti London (1972-1975). Dalam tempoh tersebut beliau berpeluang membuat penyelidikan di pusat-pusat manuskrip Melayu di Eropah Belanda, Perancis dan Belgium, selain London, Cambridge dan Oxford di United Kingdom). Sekembalinya ke tanah air, Harun bertugas sebagai pensyarah di Institut Bahasa, Kesusasteraan dan Kebudayaan Melayu, Universiti Kebangsaan Malaysia, (juga Institut Alam dan Tamadun Melayu di universiti yang sama dan meneruskan penyelidikan dalam bidang sastera klasik. Pada tahun 1981 Harun berjaya mendapat Ijazah Ph.D dari Universiti Kebangsaan Malaysia, menerusi disertasinya, "Puisi Melayu Tradisional - Satu Pembicaraan Genre dan Fungsi." Penyelidikan untuk tujuan itu mengambil masa lebih daripada lima tahun yang melibatkan 750 buah kampung dan sekitar 1000 responden. Penyelidikannya dianggap cukup autoritatif dalam bidang pengkajian puisi Melayu tradisional. Sepanjang tahun 1984 Harun bertugas sebagai Asian Scholar-in-Residence di Universiti Michigan, Ann Arbor, Amerika Syarikat di bawah Rancangan Pertukaran Sarjana-sarjana Fulbright. Antara jawatan lain yang diterimanya ialah Timbalan Pengarah Institut Bahasa, Kesusasteraan dan Kebudayaan Melayu (IBKKM); Ketua Jabatan Pengajian Melayu dan Profesor Madya di Universiti Kebangsaan Malaysia. Harun bersara pada awal tahun 1990 untuk bertugas sebagai pensyarah kanan di Universiti Brunei Darussalam dan kemudian sebagai Ketua Jabatan Kesusasteraan Melayu di universiti tersebut. Harun bersara dari jawatannya pada akhir tahun 1997. Kini beliau melibatkan diri dalam penerbitan karya agung bersama Yayasan Karyawan Malaysia. Dalam bidang penulisan, Harun menumpukan pengkhususan kepada sastera klasik selain budaya tradisi dan memberikan sumbangan dalam pengkajian tradisi lisan, permainan-permainan kesenian seperti gamelan. Semasa di maktab, beliau pernah memenangi peraduan-peraduan mengarang esei, cerpen dan drama menggunakan nama samaran Hasrum Syam dan Har. Harun juga pernah memenangi peraduan syarahan, perbahasan dan berbalas pantun selain menyertai kumpulan muzik pancaragam. Pada tahun 1983 beliau memenangi Hadiah Sastera Malaysia bagi kategori esei, bersama Prof. Muhammad Haji Salleh. Mungkin kerana minatnya lebih tertumpu kepada sastera tradisional dan penulisan akademik yang lebih serius, menyebabkan bakat kreatifnya tidak dikembangkan. Dalam aktiviti akademik dan sosial, Harun pernah mengasas dan memimpin persatuan-persatuan belia dan kebajikan masyarakat. Beliau pernah menjadi Setiausaha dan kemudian Pengerusi Persatuan Pengajian Melayu Malaysia pada tahun 1983 dan 1985 hingga 1990. Dengan keahliannya itu, beliau sering dilantik sebagai pakar rujuk bidang sastera klasik oleh beberapa badan penerbitan. Jawatan lain yang berkaitan dengan kegiatan sastera ialah Ahli Panel Hakim Hadiah Sastera Malaysia (1988-1989); Ketua Jawatankuasa Istilah (untuk Puisi) Dewan Bahasa dan Pustaka (1985-87), Ahli Panel Penulis Projek Penerbitan Ensiklopedia Dewan Bahasa dan Pustaka (1988-1990); Ketua Projek Penyelidikan Kesusasteraan Melayu Tradisional Dewan Bahasa dan Pustaka (1988-1990); Panel Penilai Cerpen-cerpen Bahana (Dewan Bahasa dan Pustaka Brunei) dan Panel Hakim Puisi Islam Pusat Dakwah Islamiah Brunei, 1991-1993. KARYA Buku - Kesarjanaan Melayu (bersama Farid M. Onn). Kuala Lumpur: Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan, 1976 - Cerita-cerita Panji Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1980 - Anthology of Asean Literature (bersama Ismail Hussein et. al.). Asean COCCI, 1982 - Gamelan Malaysia (ed.). Kuala Lumpur: Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan, 1982 - Lambang Sari - Tari Gamelan Terengganu (bersama Siti Zainon Ismail). Kuala Lumpur: IBKKM dan SUK Terengganu, 1986 - Puisi Melayu Tradisional - Satu Pembicaraan Genre dan Fungsi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1989 - Kesusasteraan Melayu Tradisional (bersama Siti Hawa Salleh et. al.). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1993.

Rumusan

Gamelan

              Kesenian gamelan telah bermula sejak zaman kesultanan melayu Melaka. Namun, selepas kejatuhan zaman kesultanan melayu Melaka, kesenian gamelan ini telah dibawa ke negeri Johor pada tahun 1821, kesenian ini telah dibawa dan di popularkan di negeri Pahang.
                 Permainan muzik gamelan ini masih diteruskan oleh pengamal - pengamal muzik gamelan yang ada di Malaysia. Kini gamelan telah berkembang ke hampir seluruh negeri di Malaysia termasuk Sabah dan Sarawak serta bukan sahaja menjadi milik istana malah menjadi mainan semua peringkat rakyat.
                Permainan muzik gamelan ini juga telah menjadi sebahagian mata pelajaran muzik di Pusat Pengajian Tinggi di Malaysia. Dan muzik gamelan ini juga turut diminati oleh golongan muda sekarang ini.
            Muzik gamelan ini juga seringkali dipersembahkan di dalam majlis - majlis rasmi seperti majlis konvokesyen, majlis perkahwinan dan majlis penyampaian anugerah serta sebagai muzik iringan ketibaan tetamu kehormat.

 

     

Muzik Gamelan

http://www.youtube.com/watch?v=ZNlLA1AanCc

Tokoh

                  Pada tahun 1811, sebuah persembahan tari penuh gemalai, diiringi orkestra perunggu telah dibawa dari istana Riau-Lingga bagi menyerikan satu majlis perkahwinan diraja yang berlangsung di Pekan, Pahang. Sejak itu, seni persembahan ini, yang kini dikenali sebagai Gamelan Melayu, berkembang menjadi hiburan eksklusif untuk keluarga diraja serta tetamu istana di Pahang dan kemudiannya di Terengganu. Dari tahun 1914 sehingga 1942, usaha dan kecintaan pasangan diraja Terengganu, Sultan Sulaiman Badrul Alam Shah (1875 - 1942) bersama permaisuri Tengku Ampuan Mariam telah mengangkat seni gamelan Melayu ke zaman kegemilangannya. Namun pemergian sebahagian tokoh-tokoh gamelan ini, serta Perang Dunia ke-2 menyebabkan kesenian ini hampir lenyap, menjadikannya satu warisan terpendam.

24 tahun kemudian, sewaktu Mubin Sheppard sedang mengkaji seni ukiran Melayu di Istana Kolam, beliau terpandang akan instrumen gamelan yang telah sekian lama tersimpan sepi. Penemuan pada tahun 1966 ini lantas mencetuskan usaha menghimpunkan semula pemuzik-pemuzik lama yang diketuai oleh Pak Mat, serta penubuhan kumpulan penari baru di bawah tunjuk ajar Mak Nang, yang merupakan primadona gamelan di istana suatu masa dahulu. Maka, gamelan Melayu dihidupkan semula dan bermula dari sebuah persembahan aluan di Istana Kolam, kumpulan yang dikenali sebagai Orkes Gamelan Diraja Terengganu ini kemudian dibawa ke Universiti Malaya, Kuala Lumpur untuk membuat persembahan buat julung-julung kalinya di khalayak umum.

Kini gamelan Melayu telah membuka tirainya kepada dunia. Semoga keindahan dan keasyikan seni warisan ini dapat dinikmati, dilindungi dan diperkembangkan oleh generasi seterusnya.

Kostum atau Busana

Tiap group memiliki 2 sampai 3 jenis kostum.
Set kostum pemain gamelan Bali terdiri dari:
- Udeng, tutup kepala has orang Bali dengan motif dan warna khusus
- Kemeja Safari
- Kamen (sarung)
- Saput (penutup terluar sarung), biasanya disesuaikan dengan warna dan motif Udeng
- Anteng (selendang).

Baju Safari yg f’s Group, dari kiri
Dewi Sri(2) : Sang-LAH-SUN(1) : Gurnita Sari(3)
Genta Bhuana Sari(5) : Tirta Sari(3)

Namun jenis Kamen dan Anteng yang dipakai-bebas, tidak seragam.

Kamen, Saput, Songket dll…

Selain itu harus disimpan beberapa kostum kemeja, kaos, Udeng, dari pagelaran-pagelaran tertentu, yang sewaktu-waktu akan dipakai kembali.
Cukup membuat penuh seisi lemari,,, itupun nanti pasti akan terus bertambah!!
Di dunia, biasanya cewek yang simpan banyak koleksi baju,,,,
Disini, cowok (pemain gamelan) yang simpan banyak koleksi baju,,,,

 

http://www.balitaksu.com/musicians-wardrobe?lang=id 

Pengenalan Alat-Alat Muzik Gamelan

 Bonang

Dikenali juga sebagai Keromong. Diistilahkan sebagai gong yang berukuran kecil dan diperbuat daripada 'perunggu'. Merupakan alat melodi utama. Mengandungi 2 oktaf yang berlaras" anhemitomik pentatonik" dan disongsangkan. Secara fizikalnya alat ini mempunyai bentuk seperti kendi dan sifat bunyinya "dengung". Dalam bahasa jawa bonang yang beroktaf rendah dikenali sebagai "Wedok" manakala yang beroktaf tinggi dikenali sebagai " Lanang". Ianya menggunakan sistem notasi angka yang dikenali sebagai "French Cheve System" sempena nama pengasasnya iaitu Dr Emile Cheve dari Perancis.

 Gambang

Terdiri daripada bilah-bilah kayu yang disusun mengikut pic yang diatur diatas kotak kayu yang berfungsi sebagai Kotak Gema (resonator). Ada juga yang diperbuat daripada buluh dan kayu nibong yang dikatakan dapat menghasilkan suara atau bunyi yang lebih mantap. Ia mengandungi beberapa oktaf yang dijadikan sebagai alat melodi. Menggunakan 2 bilah alat pemukul khas bagi menghasilkan bunyi.

Saron Pekin

Dikenali juga sabagai "Saron Penerus". Sebagai alat melodi yang menggandakan melodi pokok. Dalam permainan ini teknik perdam dan cincang sering digunakan dan mampu menghasilkan suara yang lantang dan nyaring. Alat pemukul diperbuat daripada tanduk kerbau.

Saron Barong

Mempunyai bentuk yang hampir sama dengan "Saron Penerus". Juga berperanan sebagai alat yang membawa melodi pokok dan cincang. Alat pemukul diperbuat dari jenid kayu yang lembut.

Saron Demong

Saron Demong berperanan sebagai alat yang membawa melodi pokok dan melodi cincang sebagai bunga-bunga lagu dalam persembahan dan mempunyai oktaf yang terendah dalam keluarga saron. Ianya dilaraskan mengikut sistem skala 'anhemitonic pentatonic'. Dalam proses penghasilan bunyi, kayu pemukul khas digunakan lazimnya dari jenis yang lembut.

Kenong

Diperbuat daripada perunggu dan sebagai alat kolotomik yang dominan dalam rangkaian Gamelan Melayu di Malaysia.

Gendang

Berperanan sebagai penyokong irama. Merupakan jenis gendang dua muka seperti tempayan. Ia dipukul dengan kedua belah tangan dan mampu menghasilkan suara mnemonik asas seperti "doh" pada permukaan besar dan mnemonik " tak" pada permukaan kecil.

Gong

Dalam Ens. Muzik Gamelan Melayu terdapat 2 buah gong digunakan iaitu gong agung dan gong suwukan. 

http://alunanmustika.blogspot.com/2010/08/muzik-gamelan.html

Sejarah

Muzik gamelan dikatakan telah wujud semenjak T.M.1. Alat gamelan yang pertama sekali dicipta ialah gong. Kemudian alat-alat yang lain dicipta mengikut peredaran zaman. Pada awal tamadun Melayu, gong merupakan alat yang penting dibunyikan sebagai tanda seseuatu upacara atau sesuatu peristiwa berlaku. Pada zaman pemenrintahan Kerajaan Demak di Jawa, gamelan digunakan untuk berdakwah oleh ahli sunah (kiai). Kini gamelan dikenali di seluruh dunia sebagai etnik yang unik yang mempunyai keistimewaannya tersendiri.
Gamelan dipercayai berasal dari Indonesia, tetapi terdapat juga alat gamelan yang serupa di negara jiran seperti Filipina, Thailand, Cambodia dan sebahagian Vietnam. Dianataranya Kulintangan di Sabah, Sarawak, Berunei, Mindanao dan Celebes. Namanya mungkin berbeza dari satu tempat ke lain tempat tetapi bentuk alat serta susunannya adalah lebih kurang sama.
Muzik gamelan Malaysia berasal dari Indonesia. Muzik gamelan dibawa dari Indonesia melalui penghijrahan orang Jawa semasa Empayar Sri Vijaya dan Majapahoit dalam kurun ke 14-15. Di Malaysia tereapat dua versi muzik gamelan iaitu gamelan Johor dan Gamelan Terengganu.

GAMELAN JOHOR/GAMELAN JAWA:
Gamelan Jawa mempunyai latar belakang sejarah yang tersendiri. Kedatangan gamelan Jawa ke Malaysia adalah bersama dengan kedatangan masyarakat Jawa ke Johor. Mereka memainkan gamelan mengiringi persembahan wayang kulit purwa dan mengiringi tarian seperti tarian Kifrah, Serimpi Lilin, Kupu-kupu dan Cakil. Alat-alat gamelan didapati
digunakan bagi mengiringi Riog. Barungan dan Kuda Kepang. Muzik gamelan dipersembahkan di majlis perkahwinan, berkhatan dan sebagainya.
Gamelan jenis ini boleh di dapati di Johor, Selangor dan Wilayah Persekutuan. Muzik gamelan Jawa berfungsi dalam kehidupan rakyar sebagai permainan rakyat dan bukannya terhad untuk persembahan istana.

GAMELAN TERENGGANU

Muzik gamelan Terengganu bermula apabila istana Pahang menerima set gamelan dari Riau-Lingga pada tahun 1800-an. Muzik pertama kali dimainkan sempena hari perkahwinan kerabat di Raja Pahang dan Lingga pada tahun 1811. Muzik gamelan berkembang di Pahang dalam kurun ke 19, bagaimanapun kemajuan muzik gamelan di Pahang menjadi malap dengan kemangkatan Sultan Ahamad. Kemudian muzik gamelan tersebut dibawa ke Terengganu apabila puteri Sultan Ahmad berkahwin dengan Tengku Zainal Abidin dari Terengganu. Sejak itu muzik gamelan dikenali di istana Terengganu. Dari segi tradisi, gamelan terengganu adalah tradisi istana dan hanya dipersembhakan untuk hiburan kerabat di raja dan dalam upacara istana.
Muzik gamelan Terengganu mula dibawa dari istana oleh Tan sri Moben Sheppard pada tahun 1970-an. Gamelan Terengganu ini kini banyak mengalami pengubahsuaian dan mempunyai ciri Melayu dan kini digelar gamelan Melayu khasnya bila dipersembahkan dalam majlis rasmi meraikan pembesar, tokoh politik luar negara dan pelancong.

Pengenalan

PENGENALAN

Nama gamelan berasal dari Bahasa Jawa yang bermaksud ditabuh atau dipukul. Ini mungkin kerana peralatan muzik gamelan tergolong dalam kumpulan alat perkusi dan dibunyikan dengan cara di tabuh atau dipukul. Alat muzik gamelan diperbuat dari perunggu dan kayu, dan ada juga dari besi dan buluh. Alat-alatnya mempunyai larasan yang tetap atau “fix

ed tuning”. Permainan muzik gamelan dilakukan secara ensembel. Persembahannya hanyalah lengkap dan sempurna apabila dimainkan secara berkumpulan. Namun muzik gamelan juga boleh dipersembahkan secara tersendiri.

Profil Ahli Kumpulan

Nama: Norlaily bt Md Dahan
No.KP: 800313-04-5134
Angka Giliran : 2011172340028
Email: lailybukari@yahoo.com
No.HP: 0129238969
Alamat: JB 3832 Taman Kelubi Damai 2,
              77000 Jasin,
              Melaka.
             

Nama: Rohaizah bt Dolah
No.KP:730402-04-5442
Angka Giliran: 2011172340035
Email: haiza_ucop@yahoo.com
No.HP:0177721835
Alamat:Km 31, Kampung Kelubi,
             77000 Jasin,
              Melaka.